Có nên cho chảo chống dính vào máy rửa bát?

Có nên cho chảo chống dính vào máy rửa bát? Sự thật phía sau thói quen quen thuộc

Chảo chống dính và cấu tạo dễ bị tổn thương trước máy rửa bát

Chảo chống dính được phủ một lớp vật liệu đặc biệt như Teflon nhằm giảm bám dính thực phẩm và dễ dàng vệ sinh. Tuy nhiên, lớp phủ này rất nhạy cảm với nhiệt độ cao, chất tẩy mạnh và lực phun nước áp suất lớn. Điều đó khiến lớp chống dính dễ bong tróc chỉ sau vài lần rửa, khiến chảo nhanh hỏng, mất an toàn khi nấu nướng.

Nhà sản xuất khuyến cáo gì về việc sử dụng máy rửa bát với chảo chống dính?

Hầu hết các thương hiệu uy tín như Lock&Lock, Elmich hay Tefal đều ghi rõ trong hướng dẫn sử dụng: nên rửa chảo chống dính bằng tay để bảo vệ tuổi thọ sản phẩm. Một số dòng chảo được ghi là “dishwasher safe” (an toàn với máy rửa bát),nhưng vẫn đi kèm khuyến nghị nên hạn chế sử dụng máy rửa thường xuyên. Đây là yếu tố người dùng thường bỏ qua khi vội vàng.

Rủi ro tiềm ẩn khi đưa chảo chống dính vào máy rửa bát

Lớp phủ chống dính nhanh bong tróc, ảnh hưởng đến sức khỏe

Máy rửa bát hoạt động ở nhiệt độ nước khá cao, thường từ 55°C đến 75°C, thậm chí có chu trình sấy khô đạt nhiệt độ cao hơn. Nhiệt độ cao này, kết hợp với áp lực nước phun mạnh từ các vòi xịt, có thể gây ra hiện tượng sốc nhiệt cho chảo hoặc làm biến dạng nhẹ vật liệu nền. Đối với lớp chống dính, nhiệt độ cao liên tục có thể làm giảm liên kết phân tử, khiến lớp phủ trở nên giòn hơn và dễ bị nứt vỡ hoặc bong ra. 

Lớp chống dính bị hư hỏng không chỉ làm giảm hiệu quả nấu nướng mà còn tiềm ẩn nguy cơ giải phóng các chất độc hại khi nấu ở nhiệt độ cao. Các mảnh vụn nhỏ từ lớp phủ có thể trộn lẫn vào thức ăn, đặc biệt là khi người dùng tiếp tục sử dụng chảo đã bị trầy xước nặng. Đây là lý do tại sao nhiều chuyên gia sức khỏe khuyến cáo không nên mạo hiểm.

Ảnh hưởng đến độ bền và tính năng của chảo

Máy rửa bát không chỉ làm tróc lớp chống dính mà còn gây cong vênh đáy chảo nếu nhiệt độ rửa quá cao. Hơi nước nóng có thể làm biến dạng cấu trúc kim loại, khiến chảo không còn truyền nhiệt đều, gây khó khăn khi nấu nướng. Ngoài ra, tay cầm và các chi tiết như ốc vít cũng có thể bị ăn mòn theo thời gian.

Nguy cơ trầy xước do va chạm với các vật dụng khác

Trong quá trình rửa, chảo chống dính thường được đặt cùng với nhiều loại dụng cụ ăn uống và nấu nướng khác như dao, kéo, nĩa hay bát đĩa sứ. Khi máy hoạt động, áp lực nước và chuyển động của các ngăn kéo có thể khiến các vật dụng này va chạm hoặc cọ xát trực tiếp vào bề mặt chảo. 

Ngay cả những va chạm nhỏ cũng đủ để tạo ra vết xước trên lớp chống dính mỏng manh. Một khi lớp chống dính bị trầy xước, khả năng chống dính sẽ suy giảm nghiêm trọng và quá trình hư hại tổng thể của chảo sẽ diễn ra nhanh chóng hơn.

Máy rửa bát cũng có thể hỏng nếu rửa sai cách

Thực tế, khi rửa chảo bằng máy rửa bát khiến dầu mỡ và lớp phủ chống dính bong ra có thể bám ngược vào các bộ phận như vòi phun, bộ lọc máy. Về lâu dài, việc này có thể làm giảm hiệu suất làm sạch, thậm chí gây mùi và tắc nghẽn bên trong máy. 

Đặc biệt, nếu tay cầm bị vỡ hoặc các bộ phận nhỏ khác của chảo bị rời ra trong quá trình rửa, chúng có thể lọt vào hệ thống thoát nước hoặc kẹt vào cánh quạt phun nước của máy rửa bát, gây ra tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng hoặc hỏng hóc động cơ máy. Việc sửa chữa máy rửa bát với những lỗi này thường rất tốn kém và phức tạp, đôi khi còn vượt quá giá trị của chiếc chảo.

Phương pháp làm sạch chảo chống dính an toàn và hiệu quả

Bước 1: Luôn để chảo nguội hoàn toàn sau khi nấu

Ngay sau khi nấu xong, hãy để chảo nguội tự nhiên trên bếp hoặc đặt sang một bên cho đến khi chảo đạt nhiệt độ phòng. Việc đổ nước lạnh vào chảo đang nóng có thể gây ra hiện tượng sốc nhiệt, làm cong vênh đáy chảo (đặc biệt là chảo đáy mỏng) hoặc làm hỏng lớp chống dính. 

Bước 2: Loại bỏ sơ bộ thức ăn thừa một cách nhẹ nhàng

Trước khi tiến hành rửa, hãy sử dụng vật dụng như spatula bằng silicon hoặc gỗ mềm để nhẹ nhàng gạt bỏ hết phần thức ăn thừa còn sót lại trong chảo. Tránh tuyệt đối việc dùng các dụng cụ kim loại sắc nhọn, vì chúng có thể dễ dàng làm xước bề mặt chống dính. 

Đối với những vết bẩn cứng đầu, bạn có thể đổ một ít nước ấm vào chảo và ngâm trong vài phút để làm mềm vết bẩn. Sau đó, việc loại bỏ chúng sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều mà không cần cọ rửa quá mạnh.

Bước 3: Sử dụng nước ấm và nước rửa chén dịu nhẹ

Khi rửa chảo, hãy dùng nước ấm (không quá nóng) và một lượng nhỏ nước rửa chén thông thường loại dịu nhẹ, không chứa hạt mài mòn mạnh. Nước ấm giúp làm tan dầu mỡ hiệu quả hơn so với nước lạnh, đồng thời không gây hại cho lớp chống dính như nhiệt độ quá cao trong máy rửa bát. Nước rửa chén dịu nhẹ sẽ làm sạch dầu mỡ và cặn bẩn mà không gây ăn mòn hay phá hủy cấu trúc hóa học của lớp phủ chống dính.

Bước 4: Rửa bằng miếng bọt biển mềm 

Chỉ sử dụng miếng bọt biển mềm, khăn rửa chuyên dụng để rửa. Nhẹ nhàng lau sạch toàn bộ bề mặt chảo, cả mặt trong và mặt ngoài. Tuyệt đối không sử dụng các vật liệu có tính mài mòn như miếng cọ kim loại, bùi nhùi thép, bàn chải cứng, hoặc bất kỳ vật dụng sắc nhọn nào. Chúng sẽ ngay lập tức tạo ra các vết xước không thể phục hồi trên lớp chống dính, làm mất đi khả năng chống dính của chảo và khiến thức ăn dễ bám dính hơn.

Bước 5: Rửa sạch lại bằng nước và lau khô hoàn toàn ngay lập tức

Sau khi đã chùi rửa sạch sẽ với xà phòng, hãy rửa lại chảo dưới vòi nước chảy để loại bỏ hết xà phòng và cặn bẩn. Bước cuối cùng và cực kỳ quan trọng là lau khô chảo ngay lập tức bằng một chiếc khăn sạch và mềm. 

Việc để chảo tự khô trong không khí có thể dẫn đến hình thành các vết nước cứng (cặn vôi) hoặc gây rỉ sét ở các bộ phận không được phủ chống dính, đặc biệt là các đinh tán hay đáy chảo làm từ kim loại. Đảm bảo chảo khô hoàn toàn trước khi cất giữ sẽ giúp ngăn ngừa rỉ sét và duy trì vẻ đẹp cũng như độ bền của chảo

Khi nào nên cho chảo chống dính vào máy rửa bát?

Mặc dù rửa tay là lựa chọn tốt nhất, trong một số trường hợp, bạn có thể cân nhắc sử dụng máy rửa bát nếu chảo đáp ứng các điều kiện nhất định. Đầu tiên, hãy đảm bảo rằng chảo có nhãn "dishwasher-safe" từ nhà sản xuất. Ngay cả trong trường hợp này, bạn nên hạn chế tần suất, ví dụ chỉ sử dụng máy rửa bát khi chảo không quá bẩn hoặc khi bạn cần tiết kiệm thời gian.

Thứ hai, hãy đặt chảo ở vị trí an toàn trong máy rửa bát, tránh để chảo va chạm với các vật dụng khác. Sử dụng chu trình rửa nhẹ eco với nhiệt độ thấp và chất tẩy rửa dịu nhẹ để giảm thiểu tác động lên lớp chống dính. Tuy nhiên, ngay cả với những biện pháp này, việc sử dụng máy rửa bát thường xuyên vẫn không được khuyến khích.

Với những phân tích chi tiết về cấu tạo, tác động của máy rửa bát và lời khuyên từ chuyên gia, có thể thấy rằng việc có nên cho chảo chống dính vào máy rửa bát là một câu hỏi có câu trả lời khá rõ ràng: KHÔNG NÊN. Mặc dù sự tiện lợi là không thể phủ nhận, nhưng những rủi ro về việc làm hỏng lớp chống dính, giảm tuổi thọ chảo và tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe là điều mà bất kỳ người tiêu dùng thông thái nào cũng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng.

Hãy dành thêm một vài phút để vệ sinh chiếc chảo của mình đúng cách, và bạn sẽ thấy sự đầu tư này mang lại hiệu quả lâu dài, giúp chiếc chảo yêu quý của bạn phục vụ tốt nhất trong nhiều năm tới mà không phải lo lắng về những khoản  sửa máy rửa bát hay bất kỳ nơi nào khác do sơ ý gây ra.